
Ko nga Korero mo nga
Ahuatanga mo nga tono Whare
Ko enei korero hei awhina i te hunga e hiahia ana ki etahi awhinatanga moni hei hanga whare.
Ko nga whooma: Me tuhi nga tono ki runga i nga whooma i whakaritea. Kei nga tari o te Tari Maori a kei nga apiha mo te Ora aua whooma. Me tupato rawa atu te tuhi i nga whakautu o nga patai o aua whooma, a ki te kore e marama etahi wahanga me patai ki tetahi o nga apiha o te Tari, a ki te Hekeretari ranei o te Komiti-a- Iwi. He maha nga tono kua tae mai e kitea iho ana te kuare o nga kaitono ki nga ingoa o nga poraka o nga wahi hei tuunga mo o ratou whare. Ko te kupu atu tenei me tuhi ki tetahi pukapuka ke, a ka tapiri mai ai ki te whooma, nga ahuatanga mo te tekihana hei tuunga whare, te rahi o taua wahi, te wahi kei reira, a te rahi o nga paanga o te kaitono. Me tuku nga whooma, ana oti, te tuhi nga whakautu ki nga patai, ki te kai-rehita o te Kooti Whenua Maori e tata ana ki te kai-tono.
Nga mea hei uiuinga: E ata uiuia ana nga tono katoa e te Poari Whenua Maori o te Rohe, a ko ia Kai-tono e uiuia ana e te Apiha o te Ora raua ko te Kaitirotiro o nga mahi hanga whare. Anei e whai ake nei nga take mo nga patai:
(a) |
Pewhea te ahua o te noho a te kaitono. |
(b) |
Kia whakamaramatia te ahua o te tuku o te moni awhina. |
(c) |
Kia ata kowhiritia te momo whare. |
(d) |
Kia ata tirohia te wahi hei tuunga mo te whare. |
(e) |
Kia uiuia etahi atu ahuatanga kei waho atu o nga take kua takoto nga patai ki roto i te whooma i whakaritea. |
(f) |
Kia ata whakamaramatia nga ahuatanga mo nga tono ki te Kooti Whenua Maori hei whakatikatika i te taitara o te tuunga whare. |
Ka takoto te tono whare a te tangata e tika ana me tae ki te aroaro o te Poari Mo Nga Mea Maori. Ka ata whiriwhiria taua tono ahakoa pewhea nga putake oranga o taua kaitono.
Nga whakariterite ana tae nga tono ki
te tari
1 |
Ka oti nga kai-tono te uiui ka ata tirohia e te Tari nga ahuatanga ki nga mahi taitara ki nga tuunga whare. |

2 |
Ka tuhia e te Kaitirotiro o nga mahi whare te nui o te rakau o te haeana o nga aha noa o nga aha noa mo nga whare a te aronga o nga utu mo aua whare. |
3 |
Ka marama nga ahuatanga mo nga tuunga mo nga whare, a ka whakaae te Poari Maori kei te tika aua tono, ka tuhia ana Korero tautoko i aua tono a ka tukua ki Poneke hei ata whiriwhiritanga ma te Poari mo Nga Mea Maori. |
4 |
Ka tae te whakaae a te Poari ki te kairehita ka tuhia he reta ki te kai-tono hei whiriwhiri mana i nga ahuatanga mo nga moni awhina. |
5 |
Ka tae mai te whakaae a te kai tono ki nga ahuatanga mo te moni awhina, ka tuhia nga kirimina mo te mokete, me nga ahuatanga mo nga moni utu i taua mokete, a ka tukua kia hainatia e te kaitono. I muri iho o tenei ka hui te komiti ki te whiriwhiri ko to wai whare ko to wai whare e hanga i te tuatahi to muri atu, to muri atu. |
6 |
Ka whakatata haere te wa i whakaritea ai hei timatanga i te hanga o te whare, ka tirotirohia ano te ahua mo te utu o taua whare a mehemea kua piki taua utu ka whakaaturia ki te kaitono kia tono ano ai a ia mo tetahi atu awhina moni hei tapiri mo tera kua oti ra te whakaae. |
7 |
Ka takoto nga papa nga aha mo te whare, whai tangata ana hei mahi, ka timata te hanga o taua whare. |